Kontrola działalności gospodarczej – w świetle ustawy Prawo przedsiębiorców
Do kontroli podmiotów wykonujących działalność gospodarczą wymagająca uzyskania zezwolenia stosuje się przepisy rozdziału 5 ustawy Prawo przedsiębiorców.
Po raz pierwszy uregulowano zasady ogólne zagadnienia kontroli działalności gospodarczej w uchylonej już ustawie o swobodzie działalności gospodarczej. Przed wprowadzeniem przepisów regulujących tę materię, przepisy odrębnych ustaw próbowały autonomicznie rozwiązać problemy związane z kontrolą przedsiębiorców.
Ustawa posługując się pojęciem kontroli nie podaje definicji legalnej tego słowa. Kontrola to nic innego jak sprawdzenie stanu faktycznego oraz zestawienie go z tym, co przewidują odpowiednie normy oraz sformułowanie swego rodzaju zaleceń w stosunku do przedsiębiorcy.
Organ kontroli co do zasady powinien zawiadomić przedsiębiorcę o zamiarze wszczęcia kontroli!
Ustawa prawo przedsiębiorców przewiduje odpowiedzialność odszkodowawczą w przypadku gdy przedsiębiorca, „poniósł szkodę na skutek wykonania czynności kontrolnych z naruszeniem przepisów prawa”. Przedsiębiorcy przyznano uprawnienie, które już dawno przysługuje mu, na gruncie kodeksu cywilnego (art.417 k.c.).
Czynności kontrolnych dokonuje się w obecności przedsiębiorcy lub osoby przez niego uprawnionej.
Ważnym, z punktu widzenia przedsiębiorcy jest art. 55 ust. 1 ustawy, który ustanawia maksymalny czas trwania kontroli:
Czas trwania wszystkich kontroli organu kontroli u przedsiębiorcy w jednym roku kalendarzowym nie może przekraczać w odniesieniu do: 1) mikroprzedsiębiorców – 12 dni roboczych; 2) małych przedsiębiorców – 18 dni roboczych; 3) średnich przedsiębiorców – 24 dni roboczych; 4) pozostałych przedsiębiorców – 48 dni roboczych.
Limitacja czasowa kontroli, może być pojmowana jako dobrodziejstwo skierowane ku przedsiębiorcy, jednak katalog wyjątków jest bardzo szeroki i w rzeczywistości przepis ten ma charakter fikcyjny.
Przedsiębiorca ma prawo w ciągu 3 dni od dnia wszczęcia kontroli wnieść sprzeciw wobec podjęcia i wykonywania kontroli czynności z naruszeniem odpowiednich przepisów (zob. art. 59).
W uzasadnieniu do ustawy przeczytałam o konieczności ograniczenia oraz intensywności kontroli działalności gospodarczej, według mnie w tej kwestii ustawa niewiele zmienia, a wymienione przepisy są w zasadzie dosłownie recypowane z poprzednio obowiązującej ustawy.
Doboszczak Anna – prawnik